Zawierając związek małżeński nowożeńcy są przepełnieni szczęściem i wiarą w to, że miłość przetrwa wszystko, a sakramentalne „tak” połączy ich na zawsze. Niejednokrotnie zapominamy w euforii o kwestiach finansowych. Nieistotne wydają nam się wówczas kwestie materialne – nieruchomości, samochody, dzieła sztuki. Jednak nowożeńcy muszą mieć świadomość, iż po zawarciu związku małżeńskiego – o ile nie zdecydowali się na zawarcie umowy o rozdzielności majątkowej – łączy ich nie tylko sakrament małżeństwa ale również wspólność majątkowa. Co to oznacza?

Ustrój wspólności majątkowej

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Najczęstszym składnikiem, który zasila majątek wspólny małżonków jest wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. Warto wiedzieć, że każde z małżonków posiada dwa majątki – poza majątkiem wspólnym, także majątek osobisty, do którego zaliczają się między innymi rzeczy i prawa nabyte przed zawarciem małżeństwa, oraz składniki enumeratywnie wymienione w KRiO (Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym).

Kiedy wspólność majątkowa ustaje?

Najczęściej w praktyce dzieje się to w wypadku rozwodu lub umownego ustanowienia rozdzielności, wówczas majątek wspólny przekształca się z mocy prawa ze wspólności łącznej, na wspólność ułamkową – każdy z małżonków posiada 1/2 w majątku wspólnym, chyba że inaczej postanowią w umowie o rozdzielności.

Kiedy można dokonać podziału majątku?

Dopóki trwa wspólność ustawowa małżeńska, żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego ani rozporządzać samodzielnie udziałem, który by mu przypadał po ustaniu wspólności. Przed podziałem majątku wspólnego należy zatem ustanowić rozdzielność majątkową.

Czy można dokonać podziału majątku w trakcie trwania małżeństwa?

Istnieje błędne przekonanie, że podziału majątku nie można dokonać w trakcie trwania małżeństwa. Nic bardziej mylnego! Podziału majątku można dokonać zarówno po rozwodzie, jak i w trakcie trwania małżeństwa. Jedynym wymogiem jest posiadanie rozdzielności majątkowej.

Jak ustanowić rozdzielność majątkową?

Ustanowienie rozdzielczości majątkowej może nastąpić w drodze podpisania stosownej umowy lub w trakcie postępowania sądowego. W przypadku umowy, musi być ona spisana w formie aktu notarialnego. Ze względu, iż umowa jest zgodnym oświadczeniem woli dwóch stron, ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej w tym trybie możliwe jest tylko wtedy gdy małżonkowie są zgodni, co do jej ustaleń. W sytuacjach, w których małżonkowie nie są zgodni co do wprowadzenia ustroju rozdzielności, należy skierować sprawę na drogę sądową. Tak ustalona rozdzielność określana jest mianem ustroju przymusowego. Rozdzielność powstaje także w przypadku orzeczenia separacji, upadłości jednego z małżonków lub jego ubezwłasnowolnienia. Niezależnie od drogi ustanowienia rozdzielności – wyłącza ona wspólność majątkową małżeńską i otwiera drogę do podziału majątku wspólnego.

Masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz pomocy w Twojej sprawie?

Skontaktuj się z naszą Kancelarią.